Malign neoplazmalar dodaqları, bademcikləri, palatin toxumasını, dilini, diş ətini, yanaqların daxili şişkinliyini təsir edə bilər. Bənzər xəstəliklər nadirdir, onkoloji xəstəliklərin ümumi sayının yalnız 1,5-2% -ni təşkil edir. Ancaq şifahi xərçəng, yaxınlıqdakı orqanlara və limfa düyünlərinə tez-tez metastez edən son dərəcə təhlükəli bir xəstəlikdir.
Ağız mukozasında xərçəng səbəbləri
Görülən zonada şişlərin görünüşünə meylli olan əsas amil siqaret çəkən, çiğnenən tütün və bənzər maddələrdir. Alkoqol istifadəsi yalnız vəziyyəti ağırlaşdırır.
Digər səbəblər:
- ağız boşluğunun kifayət qədər gigiyenası;
- Diyetdə A vitamininin olmaması;
- ultrabənövşəyi radiasiyaya məruz qalma;
- diskeratoz;
- çox ədviyyatlı və isti yeməklərin tez-tez istifadə edilməsi;
- mexaniki zədələnmələr (dişin kəskin kənarından və ya doldurmadan, tacdan, protezdən).
Bəzi hallarda şişlərin inkişafına səbəb olan şərtləri dəqiq müəyyən etmək mümkün deyil.
Ağız Xərçəngi əlamətləri və diaqnozu
Proqnozun erkən mərhələlərində təsvir edilən patologiyanın müəyyənləşdirilməsi çətindir. Buna görə, profilaktik imtahanlar üçün mütəmadi olaraq diş həkiminə müraciət etmək çox vacibdir.
Şişin inkişafı ilə birlikdə simptomlar görünməyə başlayır:
- ülserlər , ağız boşluğunda dens;
- səsin dəyişməsi;
- xarici bədən varlığının mənası;
- açıqlanmayan ağrı;
- qida yutma və ya çirklənmə pisləşməsi;
- çənənin şişməsi;
- sensasiya itkisi, ağızın hər hansı bir hissəsinin itməsi;
- qırmızı və ya ağ ləkələr dodaqların dərisinə, selikli.
Diaqnoz aşağıdakı manipulyasiyalardan ibarətdir:
- vizual yoxlama;
- endoskopiya;
- biyopsi;
- radioqrafiya;
- oncomarkers üçün qan test;
- kompüter və ya maqnit rezonans görüntüləmə;
- sümüklərin skanlanması.
Ağız boşluğunun xərçənginin müalicəsi
Xərçənglə mübarizə üsulu müxtəlifliyə, forma və patoloji dərəcəsinə bağlıdır. Hər bir şəxs üçün aparılan araşdırmaların nəticələrinə əsasən fərdi şəkildə hazırlanır.
Müalicənin ümumi mürəkkəb sxemi belə yanaşmaları əhatə edir:
- mövcud neoplazmların cərrahi xaric edilməsi (klassik eksizyon, lazer əməliyyatları, "kiber-bıçaq" və digər variantlar);
- bioloji terapiya;
- radiasiya;
- kimyəvi terapiya.
Bu metodlardan istifadənin və birləşmənin məqsədəuyğunluğu yalnız onkoloq tərəfindən qiymətləndirilir.